Doğru ayakkabıyı seçerek, ayak sağlığı problemlerinizi azaltabilirsiniz
Ayakkabılar, insanların temel ve gerçek ihtiyaçları sonucu ortaya çıkmışlardır. Ayakkabı tasarımları da; koruma sağlama, dayanıklılık ve şıklık gibi ihtiyaç duyulan özellikler göz önünde tutularak yapılır. Ayakkabı seçiminizi yaparken, ihtiyacınızı iyi tespit etmeli; modeller ve kullanılan malzemeler açısından sayısız tipte ayakkabı arasından size en uygun olanı seçmelisiniz.
Ayak sağlığı problemlerini en aza indirmenin yolu sağlıklı ayakkabı kullanımından geçer. Günlük yaşamda, yüzlerce ton değerinde basınca maruz kalan ayaklarımız, sakatlanma ve incinmeye en elverişli organlarımızdır. Bu nedenle doğru ayakkabı seçimi çok önemlidir.
Çocukların, kadınların ve erkeklerin ayakkabı gereksinimleri farklı olduğu gibi, çeşitli meslekleri icra eden insanlar da değişik özelliklerde ayakkabılara ihtiyaç duyarlar. Doğru ayakkabı seçimi konusunda ortopedi doktorlarına başvurmakta fayda vardır. Bu uzmanlar, tüm aile fertleri için doğru ayakkabı önerileri yapabilecek eğitime ve tecrübeye sahip kişilerdir.
Çocuklar yürümeye yeni başladıklarında ayakkabı kullanmaları gerekli değildir. Çıplak ayakla ya da çorapla yürümelerine izin verilmesinde fayda vardır. Böylelikle, hem ayakların normal büyümeleri ve sağlıklı kas gelişimi; hem de parmakların kavrama yeteneklerinde gelişme sağlanır. Çocuklar ilerleyen yaşlarda daha aktif hale geldikçe ve ayakları geliştikçe, ayakkabı ihtiyacı belirginleşir. Büyüme ve gelişmeyi engellememek için ayakkabı numaraları takip edilmeli ve gerektikçe ayakkabı numarası değiştirilmelidir.
Uygun ayakkabı için temel kriter ayağa uygunluk olsa da, ayakkabı seçiminde fonksiyonu da göz önünde tutulmalıdır. Yürümeye yeni başlayan çocukların ayakları gelişme sürecinde olduğu için, kauçuk ya da plastik tabanlı ayakkabılar ince tabanlı ayakkabılardan daha yararlı olacaktır.
İş gücünün büyük bir kısmını oluşturan kadınlar, iş hayatı içerisinde giymek zorunda bırakıldıkları ayakkabılar nedeniyle ayak sağlığıyla ilgili problemleri en çok yaşayan kesimdir. Bu sorunların bazıları yüksek topuklu ayakkabı kullanımının sonucudur (bunlar topuk yüksekilği 4 cm.'yi geçen ayakkabılardır ve hafif ayakkabı olarak da adlandırılmaktadırlar). Ortopedi uzmanları, bu tür ayakkabıları sağlıksız olarak nitelemekte ve bu ayakkabıların, ayak sağlığı problemlerine yol açtığını vurgulamaktadırlar. Yüksek topuklu ayakkabı giyme süresini azaltmakta; topuksuz ayakkabı ve terlik giymekte ya da topuk yüksekliği çeşitliliğinden yararlanmakta fayda vardır. Konfor ve performansı, moda akımlarıyla bütünleştirebilen hafif ayakkabılar vardır. Ayrıca, güçlendirilmiş topuklu, parmaklara hareket imkanı veren ve spor ayakkabı tasarımından yola çıkılarak üretilmiş hafif ayakkabılar da birer seçenek olarak göz önünde tutulmalıdır. Hatırdan çıkarılmaması gereken, yapılacak aktivitenin, ayakkabı seçiminde göz önüne alınan herhangi başka bir kriterden daha az önemli olmadığıdır.
Ortopedik bakış açısına göre, kadınlar için en uygun ayakkabı, bağcıklı yürüyüş ayakkabısıdır (makosen değil). Darbe emici tabanlı, geniş, ped ile desteklenmiş ve yüksekliği 2 cm.'den fazla olmayan bu modeller, belki modacılar tarafından pek tutulmamaktadır; ancak kadınların ayak sağlığı problemlerini ortadan kaldırmaktadır.
Erkekler için en ideal ayakkabılar; oxford tipi (maskaretli veya çift yüzlü), makosenler, loferlar ve alçak botlardır. Erkekler de iş hayatı ve özel aktiviteleri için, etkinliğe uygun ayakkabılar almalıdırlar. Vakitlerinin çoğunu ayakta geçirenler için yastık tabanlı ayakkabılar uygundur. Yoğun sanayi içinde çalışanlar, ayaklarını korumalıdırlar. Bunun için hazırlanmış güvenlik ayakkabıları ve botları (bunlar su geçirmez ya da suya dayanıklı, çelik bombeli ve yalıtkan tabanlıdırlar) ayak sakatlanmalarını engeller; olası kazalardaysa kazanın etkilerini azaltırlar.
Değişik spor aktiviteleri, ayak ve bilekleri koruyan değişik özelliklerde ayakkabıları gerekli kılmaktadır. Spor ayakkabıları; ayağı, yapılan hareketlerin gerektirdiği en doğal hale sokmalıdır. Örneğin koşu ayakkabıları, ayağın ön kısmına gelecek darbeleri karşılayacak şekilde; tenis ayakkabıları ise bileği destekleyip, ani dönüş ve duruşlara imkan verecek şekilde tasarlanır. Bu nedenle her spor dalı için ayrı bir ayakkabı kullanımı iyi bir fikirdir. Özen gösterilmesi gereken bir diğer nokta, hiçbir ayakkabının kullanım süresinden daha uzun süre kullanılmaması gerektiğidir.
